Vidaların hayatımızdaki önemi aslında düşündüğümüzden de büyük. Vida, birçok farklı kullanım alanına sahip. Sanayi sektörünün pek çok dalında, mobilya ve mühendislik sektörlerinin tümünde karşımıza çıkmakta. Vidalar, sabitleyici niteliğinin yanı sıra sistemlerin çalışmasında da önemli bir rol üstlenmekte.
Vida Nedir?
Vidayı en yalın haliyle bağlantı elemanı olarak açıklayabiliriz. Vidalar, iki nesneyi birbirine bağlamak için kullanılır. Gündelik hayatta kullanılan pek çok şeyin bağlantı noktalarında bulunur. Örneğin mobilya, radyo, televizyon, bilgisayar vb. birçok gereçlerde vida kullanılmakta.
Vidayı, daha teknik ve daha detaylı tanımlarsak, silindirik bir yüzey üzerine helis açısı ile açılmış oluklardır. Helis eğrisi, silindirin taban çevresine eşit olan bir dik üçgenin hipotenüsünün silindir üzerine sarılışı sırasında oluşturduğu bir eğridir. Bitkiler ağaca tırmanırken de helis eğrisi biçiminde yol alırlar. Çünkü bu eğri bir yüksekliği en kısa mesafede tırmanma problemini çözer.
Vida Ne Zaman Ortaya Çıktı?
Vidanın ne zaman ve kim tarafından keşfedildiği tam olarak bilinmese de M.Ö. 1. yüzyılda şarap yapmak için kullanılan ağır tahtalarda vidadan yararlanıldığı kanıtlanmıştır. Onun öncesinde birtakım bilgiler ışığında Yunanistan’da kullanıldığı bilinmektedir. Arkeoloji çalışmaları, ilk metal vidanın Orta Çağ dönemine ait olduğunu ortaya koyuyor. Başka kaynaklar, M.Ö. 5. yüzyılda Achytas’in tahtadan vida yapıp onları zeytinyağı ile preslediğini söylemekte. Ancak tüm kaynakların ortak bir bilgisi vardır ki o da vidanın Orta Çağ döneminde Ege’de bulunduğu bilgisidir.
İngiliz bir enstrüman üreticisi olan Jesse Ramsden (1735-1800), 1770 yılında tatmin edici ilk vida kesme torna tezgahını yaptı. Bu başarıyla Ramsden, başka mucitlere de ilham vermiş oldu. 1797 yılında İngiliz Henry Maudslay (1771-1831), olması gerektiği boyutta vidaları seri olarak üretmeye olanak tanıyan büyük bir vida kesme torna tezgâhı icat etti. Amerikalı David Wilkinson, 1798 yılında dişli metal vidaların seri üretilmesi için makineler icat etti.
